OW- en BW-comfort,
niet alleen voor Wet Wheelers...
Genieten van de vrijheid
van het gewichtloos zweven onderwater en het heerlijke gevoel van vrij
te kunnen kiezen waar je naar toe zwemt onderwater, genieten van
het onderwaterleven, de stilte en de rust onderwater, relax zweven...
voor iedereen, en dus uiteraard ook voor onze Wet Wheelers!
Specifiek echter voor de Wet Wheeler is dat dit soms soms de nodige
bijkomende creativiteit om de duikuitrusting zo aan te passen dat men
optimaal comfortabel en autonoom stabiel in het water ligt,
en/of om zijn duikstijl en de begeleiding van de buddy zo aan te
passen dat het OW-comfort geoptimaliseerd is
met maximale benutting van de beschikbare motoriek en kracht en
autonomie van de Wet Wheeler!
We proberen hier enkele losse tips te geven en wat aandachtspunten
te vermelden...
zie ook de
algemene rubriek ivm Wet Wheelers-tip
Een goed passende duikbril: ook met mondstuk/snorkel in de
mond
Alles begint, en staat of valt, met een goed passende en
comfortabele duikbril, die niet constant zit te lekken
onderwater... het lijkt simpel, maar dat is het al niet
bij veel gewone duikers, laat staan bij mensen met ook een
gedeeltelijke verlamming of vervorming van het gelaat!
Er is een kolossale keuze aan merken en modellen van duikbrillen,
ook aan alle mogelijke prijzen gaande van grootteorde 5EUR tot
ruim boven de 100EUR, maar op het einde van de rit is het enige
wat belangrijk is dat je een goed en goed passende duikbril
hebt en als dat het beste lukt met eentje van 5EUR van een
klein merk, who cares... het is jouw hoofd en jouw duikbril en
jouw duikcomfort!
De klassieke manier van kiezen/selecteren is bovenwater de
duikbril, met het riempje gewoon vooraan los te laten hangen,
op je gelaat te zetten en gewoon zo al te passen/zien of het
vb. niet te breed is en overal goed en comfortabel aansluit,
en dan even via de neus aan te zuigen en de adem in te houden
en te kijken of de duikbril goed blijft "plakken" (wel goed
uitkijken dat er geen haar nog onder de seal van de bril zit he). Als dat al
niet lukt, gewoon al direct een ander model proberen.
Wat ook zeer nuttig is is dat je bij het passen/kiezen
van de duikbril ook eens even een mondstuk van de ontspanner in de mond
steekt en zo test of de duikbril goed aansluit want dat is uiteindelijk
de manier waarop je duikt onderwater... met dat mondstuk in!
Oh ja... onderwater trekken vb. veel mensen het riempje van hun
duikbril veeeeel te hard aan zodat je uiteindelijk geen optimaal soepele
aansluiting meer krijgt van de 'rok' van de duikbril op het gelaat en
je gewoon lekkage krijgt... en ze proberen dat dan op te lossen door
de riempjes nog meer aan te trekken, met nog meer lekkage tot gevolg!
Niet doen dus... gewoon lichtjes aantrekken is meer dan genoeg en dan
eventueel wat verder experimenteren met de bril wat hoger of lager op
het gezicht te zetten en het riempje achteraan op het hoofd wat hoger of
lager te zetten.
De JUISTE fles, alternatieve loodposities en loodpockets
De keuze van een JUISTE fles is voor ALLE Wet Wheelers heel erg
belangrijk om te vermijden dat de fles tijdens de duik niet onnodig zit
te trekken of duwen en al helemaal niet zit "opzij te trekken" want voor
de meeste Wet Wheelers is het zo al moeilijk genoeg om de goeie balans
te vinden en behouden onderwater laat staan dat er dan nog een fles op
de rug ligt die de Wet Wheeler te gemakkelijk opzij doet kantelen. Dit betekent dat je best kiest voor een fles
die netto (en leeg eindeduik) zo neutraal
mogelijk is onderwater en daarbij vanzelf ook maximaal in
kop/voet-balans ligt onderwater.
In de praktijk betekent dit vb. dat 300bar composiet-flessen geen goede
keuze zijn voor een Wet Wheeler omdat zo'n fles onderwater eindeduik te
gemakkelijk met de voet van de fles omhoog zit te trekken en dat is
best oncomfortabel. Ge kunt dat eventueel compenseren met een spanriem
met wat lood op de voet van de fles te zetten en dan is het kwestie van
experimenteel vast te stellen hoeveel lood ge nodig hebt om de fles
kop/voet netjes in balans te krijgen.
Bij de stalen flessen is een 300bar-fles hoe dan ook absoluut not done
voor een Wet Wheeler, en bij de 200/230bar-flessen moet ge best ook
kijken/zoeken naar een fles met de gepaste tarra in combinatie met het
flesvolume om een "neutrale" fles te bekomen onderwater (typisch vindt
ge dat gemakkelijker bij de oudere 200bar-fles). Het "argument" van
"het maakt niks uit, het voordeel met een zware fles s dat ge minder lood
nodig hebt" is bij een gewone duiker al behoorlijk zinloos maar dit is bij
een Wet Wheeler gewoon compleet fout tout court... de "juiste" fles, en
uiteraard de "juiste" uitloding, zijn echt wel essentiële voorwaarden
voor een goed comfort en goede houding van de Wet Wheeler onderwater!
Eens ge de juiste fles hebt is de volgende belangrijke stap natuurlijk
een correcte uitloding en dat betekent zowel de juiste hoeveelheid lood
als de gepaste verdeling van het lood zodat een optimale trim mogelijk is.
Een optimale trim betekent niet alleen in zijn totaliteit neutraal
uitgetrimd kunnen zijn maar ook ervoor zorgen dat een goede balans
zowel links/rechts als hoofd/voeten zonder veel moeite kan gevonden worden
en bijna vanzelf kan behouden blijven onderwater.
Bij een "te lichte" fles kan het dus nuttig/nodig zijn om een
deel van het lood te verschuiven naar
de fles en daar zijn diverse handige mogelijkheden voor!
Wel nog even een bemerking ivm geïntegreerd lood! Dat is
reuzehandig eens de duiker onderwater is, maar een 'complete ramp'
als je aan de oppervlakte de WW'ers in/uit de trimvest moet helpen.
Bovendien is de loodpockets in de trimvest laten steken enorm nadelig
voor de levensduur van de trimvest omdat daarmee de luchtblaas van je
trimvest bovenwater heel erg wordt belast. En bovendien is het een ramp
om zo je fles te monteren/demonteren en je trimvest te hanteren!
Daarom is het aan te raden de loodpockets pas in de trimvest te schuiven
als de WW'er begin van de duik reeds in zijn trimvest hangt/staat (al dan
niet reeds in het water), en eindeduik
beginnen met de loodpockets uit de trimvest te halen.
Een tip: zeker bij de eerste duiken kan het heel erg nuttig zijn om
bij iedere duik te noteren hoeveel lood ge had, en welk pak, en welke
fles (ook volume en tarra noteren), enz., en of dat eindeduik met bijna
lege fles OK was enz. Ge kunt dat noteren in uw logboekje, of vb. op
dit soort tabel/overzicht.
Stabiliteit en (geen) rugpijn onderwater: benut het perspunt en zwaartepunt
Stabiliteit onderwater heeft ook alles te maken met
de relatieve positie
van je zwaartepunt en je perspunt, maar ook het al dan niet
krijgen van (lage) rugpijn onderwater heeft daar uiteindelijk heel
veel mee te maken! Zie ook hier voor
meer tekst en uitleg ivm uitloding en uittrimming.
Als je vb. je lood verkeerd hebt zitten kan het gebeuren dat je trimvest je
bovenlichaam omhoog trekt terwijl je lood je middel/bekken omlaag trekt
en je zo als een "banaan" in het water ligt en dat leidt met quasi zekerheid
tot zeurende rugpijn na de duik. Je vermijdt dit op een vrij gemakkelijke
manier door te zorgen dat bij een horizontale ligging in het water je
lood op dezelfde verticale lijn ligt als het perspunt van de lucht in je
trimvest en het zwaartepunt van je fles.
Wat stabiliteit betreft: als je perspunt dieper ligt dan
je zwaartepunt zit je automatisch met een instabiele houding en kantel
je bij de minste verstoring/verdraaiing te gemakkelijk op je rug en dat is
niet de bedoeling! Je kan die relatieve positie binnen zekere grenzen
aanpassen door vb. de juiste hoogte/positie van je fles op je
trimvest/backpak (en zeker bij extra zware stalen flessen, of bij de extra
lichte carbons, kan dat een erg groot effect hebben), of vb. door de
verdeling en positie van je lood over je loodgordel (meer
naar achter, of meer naar voor of opzij), je trimvest (in de zakken,
of achteraan op de vest als daar loodzakken voorzien zijn), en
je fles te optimaliseren.
Wat de juiste hoogte/positie van je fles betreft is er een heel eenvoudige
vuistregel bij klassieke trimvesten en backpacks met 1 enkele
flessenspanband: zorg ervoor dat die band op ongeveer de halve hoogte van je
fles zit (gekeken vanaf de bovenkant van de flessenhals). Op die manier zit
bij een horizontale houding onderwater het zwaartepunt van je fles ongeveer
net boven het perspunt van de lucht in je trimvest/wing !
Bij bepaalde Wet Wheelers kan het echter zijn dat met een klassieke
configuratie het doodgewoon onmogelijk is om het perspunt boven het
zwaartepunt te krijgen! En dan moet je creatief zijn...
Vb. in het specifieke voorbeeld op de foto (zeer groot relatief volume van borstkas
en longen t.o.v. de rest van het lichaam) was de enige mogelijkheid om
alles "omgekeerd" te configureren! En op de foto zie je dan dat de
fles onderaan hangt (met de opening van de kraan van het lichaam weg
omdat anders de slangen wat te lang zijn) en het lood is via een
loodgordel op de fles bevestigd en
de Wet Wheeler ligt op zijn buik "in" zijn trimvest. Op die manier komt
het perspunt dan vanzelf boven het zwaartepunt te liggen en verkrijg
je automatisch een stabiele positie. Bij deze configuratie komt dan
natuurlijk de inflator en de bediening ervan op de rug te liggen maar
in dit geval, omdat deze Wet Wheeler toch geen motoriek in handen/armen
heeft en de begeleider toch de inflator moet bedienen is dat geen
probleem. Je ziet op de foto ook dat er ook hier een 360-graden swivel
is gemonteerd tussen de middendrukslang en de tweede trap om een
vlottere routing van de middendrukslang te bekomen en een
optimale vrijheid van beweging van het hoofd te garanderen. De manometer
is opzij van de trimvest ter hoogte van de schouder van de Wet Wheeler
vastgeklipt zodat je als begeleider steeds onmiddellijk de manometer
kan aflezen.
Het omgorden van het materiaal gebeurt in het water, zodat er op het
droge geen enkele belasting is van de Wet Wheeler door het gewicht van
het materiaal. De Wet Wheeler ligt in zijn (nat)pak in het water op zijn
rug te dobberen terwijl zijn materiaal met opgeblazen trimvest in het
water wordt gebracht. Dan krijgt de Wet Wheeler de ontspanner aangereikt
en wordt op zijn buik gekanteld en op dat moment wordt de trimvest met
open riemen onder hem geschoven, de 'buikriem' (die dan 'rugriem' is)
wordt goed aangespannen, de schouderriemen aangesnoerd en men is klaar
om te vertrekken...
Glijzakjes: gemakkelijker armen en benen in je pak krijgen:
Een heel eenvoudige truc om gemakkelijker met je
handen en voeten door de mouwen en benen van je natpak te geraken:
doodgewone dunne soepele plastic boodschappenzakjes of diepvrieszakjes maken
een hemelsbreed verschil! Je steekt je hand in zo'n zakje en je duwt
dan je hand met dat zakje in je mouw en je zal merken dat je er zo
inglijdt... als je hand/arm helemaal door de mouw is trek je het zakje
weg. Idem dito voor je voeten/benen, voet in het zakje en je glijdt zo
door de benen van je pak, en in dit geval kan je overwegen om het zakje
zelfs te laten zitten en zo in je botjes te glijden...
Je kan overwegen om speciale herbruikbare "glijhoezen" te maken
en dat kan je heel eenvoudig maken van gladde dunne voeringstof die
je in de vorm van koker naait en je kan dan 1 uiteinde dichtnaaien
en desgevallend aan het gesloten eind nog voorzien van een treklus of zo.
Meer bewegingsvrijheid voor je 2de trap
Soms zit de middendrukslang van de tweede trap een beetje in de weg,
en/of belemmert die het vlot draaien van het hoofd een beetje. Je kan dan
v.b. al heel veel oplossen door een 360-graden-swivel te monteren tussen
de middendrukslang en de tweede trap en dan v.b. de (wat langere)
middendrukslang ipv
langs opzij langs onder, onder de arm door van de Wet Wheeler, te laten
komen en zo naar de mond. En op die manier kan de slang dan links/rechts
niet meer duwen/trekken en heb je veel meer bewegingsvrijheid.
Voetbescherming en stabilo-vinnen voor paraplegen ?
Paraplegen zwemmen dikwijls "als een
zeepaardje" door het water omdat ze uiteraard hun voeten/benen niet kunnen
benutten en alleen maar op armkracht vooruit geraken. Die houding biedt
hen het voordeel dat ze hun stabiliteit onderwater best goed onder controle
kunnen krijgen en autonoom kunnen duiken, het nadeel is natuurlijk dat ze met hun ogen verder van
de bodem zwemmen en zeker in Zeeland dan minder goed alles kunnen
observeren, en als extra nadeel is er de kans/risico dat ze met hun
voeten/laarsjes in Zeeland gemakkelijk ergens achter hun blijven
haperen...
Maar iedereen die al lang duikt heeft allicht wel al een paar vinnen
versleten (en hopelijk niet weggesmeten) en zo'n oud paar vinnen
kan je dan perfect wat inkorten en die kunnen dan prima dienst doen
als voet/laars-bescherming voor onze paraplege duiker en bijkomend voordeel
is dat de mini-vinnen ook nog eens een extra stabiliserend effect
hebben onderwater!
Kantelende hemiplegen ?
Bij hemiplegen is er een probleem met het 'kantelen' volgens de
langsas van de Wet Wheeler omdat die maar aan 1 kant zich kan voortbewegen
en stabiliseren. Je duikt dan als begeleider gewoon naast de Wet Wheeler,
aan de kant waar hij verlamd is en je kan dan v.b. gewoon aan die kant
zijn elleboog ondersteunen zodat hij niet meer kantelt, of je kan 'inhaken'
om hem te stabiliseren en een beetje te helpen met het 'palmen' langs zijn
verlamde kant. Door gewoon naast je Wet Wheeler te zwemmen behoud je
optimaal visueel contact en het "wij-gevoel" onderwater en zorg je zo voor
zijn optimale vrijheid onderwater.
Een ander probleem bij een hemipleeg is dat die bij het ondergaan
op het begin van de duik zijn evenwicht totaal kwijt is en soms vertikaal
en achterover of op zijn zij naar beneden zakt en dat is alles behalve
comfortabel voor hem! Een heel gemakkelijke manier om dat als begeleider
op te lossen is gewoon op je rug, of vertikaal, onder hem te gaan hangen
en met beide handen de 'bretellen' van zijn trimvest vast te pakken en
dan zo langszaam te zakken terwijl je afwisselend zijn en je eigen
inflator bedient. Op die manier behou je tevens optimaal visueel contact
met je Wet Wheeler tijdens het zakken en kantelt hij ook niet.
Nog een truc/tip ivm het zelf bedienen/manipuleren van de inflator/trimvest,
en van de 2de trap van de ontspanner:
- een hemipleeg die langs rechts verlamd is kan vanzelf zijn eigen inflator
bedienen (zowel opblazen als lucht aflaten) omdat die links gemonteerd is,
maar de ontspanner kan hij niet vlot zelf grijpen en in de mond steken. Dan
is het best de middendrukslang langs links te laten lopen en een
"onzijdige" 2de trap te nemen genre vb. de Dacor
Viper (of Mares MV) of vergelijkbaar te nemen of een 2de trap die kan
worden aangepast om de MD-slang links te monteren zoals vb. de Scubapro R190
of vergelijkbaar.
- een hemipleeg die langs links verlamd is kan zelf zijn eigen normale 2de
trap van de ontspanner grijpen en in de mond steken enz. maar heeft het
moeilijk om een standaard inflator te bedienen. Maar ook daar zijn
oplossingen voor, zoals vb. bepaalde trimvesten van Beuchat die dezelfde
schroefdraad/aansluiting hebben zowel voor de inflator-ribbelslang als voor
de dump valve op de rechter schouder en je kan dan die twee onderling van
plaats wisselen zodat die hemipleeg dan zijn inflator rechts heeft hangen
en zelf kan bedienen. Een andere heel gemakkelijke oplossing is gewoon een
touwtje/elastiek met musketon vast te maken aan de klassieke inflator en
dan met dat touwtje/elastiek de inflator naar rechts te trekken en daar vast
te maken zodat de hemipleeg die dan gemakkelijk kan grijpen om zijn trimvest
op te blazen en om lucht te dumpen gebruikt hij dan de standaard dump valve
op zijn rechter schouders.
Transportmiddelen voor WW'ers en duikspullen