torpedo OW- en BW-comfort,
niet alleen voor Wet Wheelers...


Genieten van de vrijheid van het gewichtloos zweven onderwater en het heerlijke gevoel van vrij te kunnen kiezen waar je naar toe zwemt onderwater, genieten van het onderwaterleven, de stilte en de rust onderwater, relax zweven... voor iedereen, en dus uiteraard ook voor onze Wet Wheelers!
Specifiek echter voor de Wet Wheeler is dat dit soms soms de nodige bijkomende creativiteit om de duikuitrusting zo aan te passen dat men optimaal comfortabel en autonoom stabiel in het water ligt, en/of om zijn duikstijl en de begeleiding van de buddy zo aan te passen dat het OW-comfort geoptimaliseerd is met maximale benutting van de beschikbare motoriek en kracht en autonomie van de Wet Wheeler!

We proberen hier enkele losse tips te geven en wat aandachtspunten te vermelden...
zie ook de algemene rubriek ivm Wet Wheelers-tip

Een goed passende duikbril: ook met mondstuk/snorkel in de mond

Alles begint, en staat of valt, met een goed passende en comfortabele duikbril, die niet constant zit te lekken onderwater... het lijkt simpel, maar dat is het al niet bij veel gewone duikers, laat staan bij mensen met ook een gedeeltelijke verlamming of vervorming van het gelaat!
Er is een kolossale keuze aan merken en modellen van duikbrillen, ook aan alle mogelijke prijzen gaande van grootteorde 5EUR tot ruim boven de 100EUR, maar op het einde van de rit is het enige wat belangrijk is dat je een goed en goed passende duikbril hebt en als dat het beste lukt met eentje van 5EUR van een klein merk, who cares... het is jouw hoofd en jouw duikbril en jouw duikcomfort!
De klassieke manier van kiezen/selecteren is bovenwater de duikbril, met het riempje gewoon vooraan los te laten hangen, op je gelaat te zetten en gewoon zo al te passen/zien of het vb. niet te breed is en overal goed en comfortabel aansluit, en dan even via de neus aan te zuigen en de adem in te houden en te kijken of de duikbril goed blijft "plakken" (wel goed uitkijken dat er geen haar nog onder de seal van de bril zit he). Als dat al niet lukt, gewoon al direct een ander model proberen. Wat ook zeer nuttig is is dat je bij het passen/kiezen van de duikbril ook eens even een mondstuk van de ontspanner in de mond steekt en zo test of de duikbril goed aansluit want dat is uiteindelijk de manier waarop je duikt onderwater... met dat mondstuk in!
Oh ja... onderwater trekken vb. veel mensen het riempje van hun duikbril veeeeel te hard aan zodat je uiteindelijk geen optimaal soepele aansluiting meer krijgt van de 'rok' van de duikbril op het gelaat en je gewoon lekkage krijgt... en ze proberen dat dan op te lossen door de riempjes nog meer aan te trekken, met nog meer lekkage tot gevolg! Niet doen dus... gewoon lichtjes aantrekken is meer dan genoeg en dan eventueel wat verder experimenteren met de bril wat hoger of lager op het gezicht te zetten en het riempje achteraan op het hoofd wat hoger of lager te zetten.

De JUISTE fles, alternatieve loodposities en loodpockets

De keuze van een JUISTE fles is voor ALLE Wet Wheelers heel erg belangrijk om te vermijden dat de fles tijdens de duik niet onnodig zit te trekken of duwen en al helemaal niet zit "opzij te trekken" want voor de meeste Wet Wheelers is het zo al moeilijk genoeg om de goeie balans te vinden en behouden onderwater laat staan dat er dan nog een fles op de rug ligt die de Wet Wheeler te gemakkelijk opzij doet kantelen. Dit betekent dat je best kiest voor een fles die netto (en leeg eindeduik) zo neutraal mogelijk is onderwater en daarbij vanzelf ook maximaal in kop/voet-balans ligt onderwater.
In de praktijk betekent dit vb. dat 300bar composiet-flessen geen goede keuze zijn voor een Wet Wheeler omdat zo'n fles onderwater eindeduik te gemakkelijk met de voet van de fles omhoog zit te trekken en dat is best oncomfortabel. Ge kunt dat eventueel compenseren met een spanriem met wat lood op de voet van de fles te zetten en dan is het kwestie van experimenteel vast te stellen hoeveel lood ge nodig hebt om de fles kop/voet netjes in balans te krijgen.
Bij de stalen flessen is een 300bar-fles hoe dan ook absoluut not done voor een Wet Wheeler, en bij de 200/230bar-flessen moet ge best ook kijken/zoeken naar een fles met de gepaste tarra in combinatie met het flesvolume om een "neutrale" fles te bekomen onderwater (typisch vindt ge dat gemakkelijker bij de oudere 200bar-fles). Het "argument" van "het maakt niks uit, het voordeel met een zware fles s dat ge minder lood nodig hebt" is bij een gewone duiker al behoorlijk zinloos maar dit is bij een Wet Wheeler gewoon compleet fout tout court... de "juiste" fles, en uiteraard de "juiste" uitloding, zijn echt wel essentiële voorwaarden voor een goed comfort en goede houding van de Wet Wheeler onderwater!

Eens ge de juiste fles hebt is de volgende belangrijke stap natuurlijk een correcte uitloding en dat betekent zowel de juiste hoeveelheid lood als de gepaste verdeling van het lood zodat een optimale trim mogelijk is. Een optimale trim betekent niet alleen in zijn totaliteit neutraal uitgetrimd kunnen zijn maar ook ervoor zorgen dat een goede balans zowel links/rechts als hoofd/voeten zonder veel moeite kan gevonden worden en bijna vanzelf kan behouden blijven onderwater.
Bij een "te lichte" fles kan het dus nuttig/nodig zijn om een deel van het lood te verschuiven naar de fles en daar zijn diverse handige mogelijkheden voor!
Wel nog even een bemerking ivm geïntegreerd lood! Dat is reuzehandig eens de duiker onderwater is, maar een 'complete ramp' als je aan de oppervlakte de WW'ers in/uit de trimvest moet helpen. Bovendien is de loodpockets in de trimvest laten steken enorm nadelig voor de levensduur van de trimvest omdat daarmee de luchtblaas van je trimvest bovenwater heel erg wordt belast. En bovendien is het een ramp om zo je fles te monteren/demonteren en je trimvest te hanteren!
Daarom is het aan te raden de loodpockets pas in de trimvest te schuiven als de WW'er begin van de duik reeds in zijn trimvest hangt/staat (al dan niet reeds in het water), en eindeduik beginnen met de loodpockets uit de trimvest te halen.

Een tip: zeker bij de eerste duiken kan het heel erg nuttig zijn om bij iedere duik te noteren hoeveel lood ge had, en welk pak, en welke fles (ook volume en tarra noteren), enz., en of dat eindeduik met bijna lege fles OK was enz. Ge kunt dat noteren in uw logboekje, of vb. op dit soort tabel/overzicht.

Stabiliteit en (geen) rugpijn onderwater: benut het perspunt en zwaartepunt

Stabiliteit onderwater heeft ook alles te maken met de relatieve positie van je zwaartepunt en je perspunt, maar ook het al dan niet krijgen van (lage) rugpijn onderwater heeft daar uiteindelijk heel veel mee te maken! Zie ook hier voor meer tekst en uitleg ivm uitloding en uittrimming.
Als je vb. je lood verkeerd hebt zitten kan het gebeuren dat je trimvest je bovenlichaam omhoog trekt terwijl je lood je middel/bekken omlaag trekt en je zo als een "banaan" in het water ligt en dat leidt met quasi zekerheid tot zeurende rugpijn na de duik. Je vermijdt dit op een vrij gemakkelijke manier door te zorgen dat bij een horizontale ligging in het water je lood op dezelfde verticale lijn ligt als het perspunt van de lucht in je trimvest en het zwaartepunt van je fles.
Wat stabiliteit betreft: als je perspunt dieper ligt dan je zwaartepunt zit je automatisch met een instabiele houding en kantel je bij de minste verstoring/verdraaiing te gemakkelijk op je rug en dat is niet de bedoeling! Je kan die relatieve positie binnen zekere grenzen aanpassen door vb. de juiste hoogte/positie van je fles op je trimvest/backpak (en zeker bij extra zware stalen flessen, of bij de extra lichte carbons, kan dat een erg groot effect hebben), of vb. door de verdeling en positie van je lood over je loodgordel (meer naar achter, of meer naar voor of opzij), je trimvest (in de zakken, of achteraan op de vest als daar loodzakken voorzien zijn), en je fles te optimaliseren.
Wat de juiste hoogte/positie van je fles betreft is er een heel eenvoudige vuistregel bij klassieke trimvesten en backpacks met 1 enkele flessenspanband: zorg ervoor dat die band op ongeveer de halve hoogte van je fles zit (gekeken vanaf de bovenkant van de flessenhals). Op die manier zit bij een horizontale houding onderwater het zwaartepunt van je fles ongeveer net boven het perspunt van de lucht in je trimvest/wing !

Bij bepaalde Wet Wheelers kan het echter zijn dat met een klassieke configuratie het doodgewoon onmogelijk is om het perspunt boven het zwaartepunt te krijgen! En dan moet je creatief zijn... Vb. in het specifieke voorbeeld op de foto (zeer groot relatief volume van borstkas en longen t.o.v. de rest van het lichaam) was de enige mogelijkheid om alles "omgekeerd" te configureren! En op de foto zie je dan dat de fles onderaan hangt (met de opening van de kraan van het lichaam weg omdat anders de slangen wat te lang zijn) en het lood is via een loodgordel op de fles bevestigd en de Wet Wheeler ligt op zijn buik "in" zijn trimvest. Op die manier komt het perspunt dan vanzelf boven het zwaartepunt te liggen en verkrijg je automatisch een stabiele positie. Bij deze configuratie komt dan natuurlijk de inflator en de bediening ervan op de rug te liggen maar in dit geval, omdat deze Wet Wheeler toch geen motoriek in handen/armen heeft en de begeleider toch de inflator moet bedienen is dat geen probleem. Je ziet op de foto ook dat er ook hier een 360-graden swivel is gemonteerd tussen de middendrukslang en de tweede trap om een vlottere routing van de middendrukslang te bekomen en een optimale vrijheid van beweging van het hoofd te garanderen. De manometer is opzij van de trimvest ter hoogte van de schouder van de Wet Wheeler vastgeklipt zodat je als begeleider steeds onmiddellijk de manometer kan aflezen.
Het omgorden van het materiaal gebeurt in het water, zodat er op het droge geen enkele belasting is van de Wet Wheeler door het gewicht van het materiaal. De Wet Wheeler ligt in zijn (nat)pak in het water op zijn rug te dobberen terwijl zijn materiaal met opgeblazen trimvest in het water wordt gebracht. Dan krijgt de Wet Wheeler de ontspanner aangereikt en wordt op zijn buik gekanteld en op dat moment wordt de trimvest met open riemen onder hem geschoven, de 'buikriem' (die dan 'rugriem' is) wordt goed aangespannen, de schouderriemen aangesnoerd en men is klaar om te vertrekken...

Glijzakjes: gemakkelijker armen en benen in je pak krijgen:

Een heel eenvoudige truc om gemakkelijker met je handen en voeten door de mouwen en benen van je natpak te geraken: doodgewone dunne soepele plastic boodschappenzakjes of diepvrieszakjes maken een hemelsbreed verschil! Je steekt je hand in zo'n zakje en je duwt dan je hand met dat zakje in je mouw en je zal merken dat je er zo inglijdt... als je hand/arm helemaal door de mouw is trek je het zakje weg. Idem dito voor je voeten/benen, voet in het zakje en je glijdt zo door de benen van je pak, en in dit geval kan je overwegen om het zakje zelfs te laten zitten en zo in je botjes te glijden... Je kan overwegen om speciale herbruikbare "glijhoezen" te maken en dat kan je heel eenvoudig maken van gladde dunne voeringstof die je in de vorm van koker naait en je kan dan 1 uiteinde dichtnaaien en desgevallend aan het gesloten eind nog voorzien van een treklus of zo.

Meer bewegingsvrijheid voor je 2de trap

Soms zit de middendrukslang van de tweede trap een beetje in de weg, en/of belemmert die het vlot draaien van het hoofd een beetje. Je kan dan v.b. al heel veel oplossen door een 360-graden-swivel te monteren tussen de middendrukslang en de tweede trap en dan v.b. de (wat langere) middendrukslang ipv langs opzij langs onder, onder de arm door van de Wet Wheeler, te laten komen en zo naar de mond. En op die manier kan de slang dan links/rechts niet meer duwen/trekken en heb je veel meer bewegingsvrijheid.

Voetbescherming en stabilo-vinnen voor paraplegen ?

Paraplegen zwemmen dikwijls "als een zeepaardje" door het water omdat ze uiteraard hun voeten/benen niet kunnen benutten en alleen maar op armkracht vooruit geraken. Die houding biedt hen het voordeel dat ze hun stabiliteit onderwater best goed onder controle kunnen krijgen en autonoom kunnen duiken, het nadeel is natuurlijk dat ze met hun ogen verder van de bodem zwemmen en zeker in Zeeland dan minder goed alles kunnen observeren, en als extra nadeel is er de kans/risico dat ze met hun voeten/laarsjes in Zeeland gemakkelijk ergens achter hun blijven haperen...
Maar iedereen die al lang duikt heeft allicht wel al een paar vinnen versleten (en hopelijk niet weggesmeten) en zo'n oud paar vinnen kan je dan perfect wat inkorten en die kunnen dan prima dienst doen als voet/laars-bescherming voor onze paraplege duiker en bijkomend voordeel is dat de mini-vinnen ook nog eens een extra stabiliserend effect hebben onderwater!

Kantelende hemiplegen ?

Bij hemiplegen is er een probleem met het 'kantelen' volgens de langsas van de Wet Wheeler omdat die maar aan 1 kant zich kan voortbewegen en stabiliseren. Je duikt dan als begeleider gewoon naast de Wet Wheeler, aan de kant waar hij verlamd is en je kan dan v.b. gewoon aan die kant zijn elleboog ondersteunen zodat hij niet meer kantelt, of je kan 'inhaken' om hem te stabiliseren en een beetje te helpen met het 'palmen' langs zijn verlamde kant. Door gewoon naast je Wet Wheeler te zwemmen behoud je optimaal visueel contact en het "wij-gevoel" onderwater en zorg je zo voor zijn optimale vrijheid onderwater.

Een ander probleem bij een hemipleeg is dat die bij het ondergaan op het begin van de duik zijn evenwicht totaal kwijt is en soms vertikaal en achterover of op zijn zij naar beneden zakt en dat is alles behalve comfortabel voor hem! Een heel gemakkelijke manier om dat als begeleider op te lossen is gewoon op je rug, of vertikaal, onder hem te gaan hangen en met beide handen de 'bretellen' van zijn trimvest vast te pakken en dan zo langszaam te zakken terwijl je afwisselend zijn en je eigen inflator bedient. Op die manier behou je tevens optimaal visueel contact met je Wet Wheeler tijdens het zakken en kantelt hij ook niet.

Nog een truc/tip ivm het zelf bedienen/manipuleren van de inflator/trimvest, en van de 2de trap van de ontspanner:

Transportmiddelen voor WW'ers en duikspullen


© 2009, Luc Dupas Last update: Aug 10 16:58