torpedo Veilig(er) duiken met 2 buddylijnen in een ploeg van 3 duikers


Opgelet: een NELOS-richtlijn, gepubliceerd in de Hippocampus 193 van april 2003, verbiedt NELOS-duikploegen met méér dan 2 verbonden duikers!

Toch even beginnen met te benadrukken dat in de Oosterschelde je normaal gezien steeds duikt in ploegen van 2 duikers, en of je een buddylijn gebruikt of niet is gewoon kwestie van onderlinge afspraak. Als de omstandigheden zo zijn dat je toch in een ploeg van 3 gaat duiken, hou dan a.u.b. rekening met alle mogelijke en nodige veiligheidsaspecten! Een eerste essentieel element is de keuze van de juiste buddy's, zorg ervoor dat het goede en gedisciplineerde duikers zijn, en geef ze vooraf een goede briefing over hoe de duik praktisch gaat verlopen, wie zich waar bevindt, en spreek ook de nodige dingen af i.v.m. het manoeuvreren onderwater (ik ken duikers die er in slagen om je 'in te pakken' met je buddylijn zelfs als je maar met 2 duikt... probeer met zo'n duikmaten zeker geen ploeg van 3 te vormen...).

Eén van de andere veiligheidsaspecten is dat je NOOIT gaat duiken op de manier die ik al verschillende keren gezien heb zodat ik bijna zou denken dat het een "klassieke" manier is, namelijk met 2 buddylijnen zodanig dat de middelste duiker 'opgehangen' wordt tussen zijn buitenste buddies. Een dergelijke manier van duiken druist totaal in tegen ieder gezond verstand en is een reuzegroot risico! Je ontneemt de middelste duiker, of dat nu de duikleider of een mededuiker is, iedere bewegingsvrijheid, hij wordt binnen de kortste keren 'opgehangen' of 'ingepakt' tussen die buddylijnen, kan zich niet vrijmaken, enz. enz. enz. Dus AUB, niet doen!!!.

Wat is dan 'een oplossing' als je toch met een ploeg van 3 zit in de Oosterschelde ??? Misschien gewoon 2 duikers met een buddylijn en de 3de er dan solo achteraan ? Dat is een mogelijkheid. Die heeft alvast als voordeel dat je geen 'spaghetti' kan gaan maken van buddylijnen, maar dat is dan toch wel het enige voordeel... spijtig genoeg... Er zijn namelijk enkele toch wel niet zomaar te verwaarlozen nadelen:

  • Er bestaat hoe dan ook nog steeds het risico dat je mekaar kwijtraakt. Je kan natuurlijk van die 3de solo-duiker verlangen dat hij fysisch contact houdt, v.b. hand op de schouder, met die ploeg van 2, maar vroeg of laat moet die 3de duiker toch de oren klaren, zich uittrimmen, zijn instrumenten aflezen, eens rondschijnen met de lamp, en volgens de Wet van Murphy zal er dan uiteraard net op dat moment een dichte stofwolk voorbijkomen en dan ben je mekaar kwijt. En bovendien, als die 3de duiker constant die ploeg van 2 moet in het oog houden zal hij allicht op het einde van de duik niet veel meer gezien hebben dan die ploeg van 2... Als hij onderweg zich toch eens laat 'verleiden' door iets tof wat hij gezien heeft is hij zelf gezien want die ploeg van 2 is dan ondertussen ribbedebie... En ik vind het helemaal niet leuk om één van mijn buddies kwijt te raken...
  • Een ander probleem is de keuze van "wie laat je solo duiken?". Je kan hiervoor de meest ervarene kiezen, en die is dan logischerwijze ook de duikleider, maar vermits die 'los' duikt hebben de 2 andere duikers niet echt het gevoel dat ze 'geleid' worden. En vermits die solo-duiker niet fysisch verbonden is met de 2 andere duikers kunnen die ook geen signalen geven aan hun duikleider. Je kan natuurlijk verwachten, of vragen, dat de duikleider v.b. de buddylijn vasthoudt en zo contact houdt met de 2 andere duikers, maar cfr. supra, vroeg of laat moet hij toch even lossen om de oren te klaren, enz., en hopla... Of je maakt de minst ervarene van de 3 duikers met de buddylijn vast aan de duikleider maar dan zit toch weer die 3de solo-duiker dat wat 'alleen' rond te zwemmen en geef je de duikleider niet echt het gevoel dat hij de zaak onder controle heeft en houdt...
  • Die 3de solo-duiker bevindt zich sowieso in de minst veilige positie want hij kan, als hij v.b. even niet snel genoeg mee kan zakken omdat zijn oren niet vlot genoeg klaren, geen fysische signalen geven via de buddy lijn en je kan niet van die 2 duikers met buddylijn eisen dat ze constant zitten opzij of achterom te kijken of die 3de solo-duiker nog wel volgt want dan heeft uiteindelijk niemand iets leuks gezien tijdens de duik en we duiken uiteindelijk toch allemaal voor het plezier en om veel te zien...
  • Je kan ook de mogelijkheid voorzien om de 2 minst ervaren duikers met de buddylijn te verbinden, en als ervaren duikleider er schuin boven/achter te zwemmen en v.b. die buddylijn met een musketon aan je trimvest te verbinden zodat je mekaar niet kwijtraakt, en als er een probleem zou zijn kan je die buddylijn losklikken en hulp bieden. Maar je zit dan toch nog steeds met het nadeel dat je hoger zwemt dan de 2 buddies en dus minder ziet, maar dat je buddies je zelf ook niet zien en zich daarom minder 'geleid' voelen.

Aan welke vereisten moet dan een 'betere oplossing' voldoen:

  • Fysisch contact blijven voorzien tussen de 3 duikers, om mekaar niet kwijt te raken in wat troebeler water, en ook om de mogelijkheid te behouden om via de buddylijn signalen te geven. Dus... 3 duikers met "een" buddylijn en eentje waarbij iedere duiker met max. 1 arm/hand aan de buddylijn hangt zodat niemand kan worden "opgehangen"....
  • Dat fysisch "verbonden" zijn met de duikleider moet ervoor zorgen dat een eventueel wat minder ervaren buddy zich geruster en veiliger voelt onder water en dan ook meer kan genieten van de duik,
  • Idealiter zwemmen de 3 duikers van de ploeg op één lijn naast mekaar zodat men zonder om te moeten kijken mekaar kan zien en ook opdat iedere mededuiker even dicht bij de bodem zit (typisch voor de Oosterschelde) en evenveel kan zien en genieten van de duik,
  • Uiteraard mag de manier om de buddylijn(en) te gebruiken op zich geen veiligsrisico vormen voor niemand van de buddies!

De 'betere oplossing' in de praktijk zoals ikzelf reeds meerdere keren heb gebruikt, en met succes... Het is misschien nog steeds niet 'de' beste manier, maar het werkt prima voor het 'noodgeval' van een duik met 3 waarbij je toch op "verbonden" wil blijven (maar verboden voor NELOS-duikers, zie hoger!)...



 


  • Afhankelijk van de situatie, i.c. wie de mededuikers zijn en hun ervaring, ga ik als duikleider ofwel in het midden, ofwel uiterst links, zwemmen.

  • De twee rechtse duikers worden met mijn klassieke buddylijn aan mekaar verbonden waarbij de elastische band om de rechter bovenarm, tegen het oksel aan, van de middelste duiker zit.

  • Voor de linkse duiker gebruik ik een tweede buddylijn waarbij de lus vastzit aan zijn rechter bovenarm, en aan het andere uiteinde van de buddy line zit een snaphaak. Bij het begin van de duik gaan eerste de twee rechtse duikers, aangelijnd met de buddylijn, onderwater en zit de derde, meest linkse duiker nog "los". Pas als iedereen goed/vlot vertrokken is zal de meest linkse duiker met zijn rechterhand die snaphaak vasthaken aan de elastische band aan de rechter bovenarm van de middelste duiker. Of uiteraard kan hij nog steeds beslissen "los" te blijven duiken naast of boven/achter de 2 andere duikmaten en pas later tijdens de duik aanhaken, afhankelijk van de afspraken gemaakt bij het begin van de duik.
    De snaphaak zelf zit gewoon met een lus vastgehaakt aan de lus van een klassieke buddy line (zie foto linksonder voor de gewone lus van de buddylijn en de snaphaak met lus, en de snaphaak verbonden aan de lus van de buddylijn).

  • Op die manier kunnen de 3 duikers netjes naast mekaar duiken, en met mekaar verbonden zijn zodat er signalen kunnen uitgewisseld worden enz, en toch zonder dat de middelste duiker 'opgehangen' wordt. Voor de beide buitenste duikers is de situatie op zich eigenlijk volledig analoog aan die van 2 duikers met een buddylijn. En de middelste duiker houdt perfect de armen en handen vrij en is toch verbonden en kan zich links of rechts draaien om iets te vragen of hulp te bieden zonder in de touwen verward te geraken.

  • Ingeval van problemen kan de linkse duiker de buddylijn eventueel losklikken om gemakkelijk(er) hulp te bieden aan een van beide rechtse duikers, of kan de middelste duiker de elastische band van zijn arm schuiven om hulp te bieden aan zijn collega's die dan toch nog via de twee aan mekaar verbonden buddylijnen aan mekaar zijn blijven hangen.

  • Opm.: idealiter is de linkse buddylijn geen 'gewone' buddylijn maar is v.b. wat langer dan de rechtse omdat je een stuk lengte 'verliest' over de rug van de middelste duiker. Bovendien is het ook handig als het een asymmetrische lijn is, d.w.z. waarvan het stukje tussen de vlotter en de snaphaak korter is dan het andere stuk tussen de vlotter en de linker duiker (typisch een verhouding 1/3 versus 2/3): op die manier blijft de lijn beter vrij van de fles van de middelste duiker.


© 2003, Luc Dupas Last update: May 10 00:33